28 mars 2024
spot_img
AccueilIdéeIrbiben n El Quds, irbiben n Doha, irbiben n... !

Irbiben n El Quds, irbiben n Doha, irbiben n… !

Chanegriha

Awal-nnaɣ, mačči akken ad d-nernu tuzzma deffir temlilit n wid iṭṭfen anzel di Lezzayer tamanaɣt (adabu), akked imyuraren d-iwwin tabuqalt n laâr si Doha (1). Iban ur iffir, ma d amkan n jiniral ameqqran, mačči d win i d amkan-is.

Awal-nnaɣ mačči d tuzzma ɣef wid yuraren din, neɣ wid yewwten abendayer d tiɣratin mi d-usan imyuraren si Doha. Targagayt n tqesrit tella deg-nnaɣ, deg idammen si zik ; gan-as inzi imezwura (2).

Tamsalt-a tesban-d anda yella wugur ameqqran di tmurt n Lezzayer akked tmura n Tmazɣa akken akk llant. 

Ugur, d asɣen yellan gar tmura n Tmazɣa (Taferka n Ugafa), akked tmura n wagmuḍ i yellan akkin i Maser, d Agmuḍ Anemmas/‘’Moyen Orient’’. Asɣen yellan, d ddin n tinneslemt, d tutlayt n taârabt, neɣ yella wayen nniḍen ?

- Advertisement -

D win i yessefken ad ifru akken ad ikkes uxeclaw di tiṭ. Acku, tamurt n Lezzayer yiwet i yellan, ur izmir yiwen ad as-iqqen sin wudmawen, sin imezruyen imgaraden.

  • Amur ameqqran n Izzayriyen ẓran nitni d Imaziɣen, mɣin-d si nnig 30 leqrun n umezruy neɣ ugar, seg imennuɣen n ijedditen-nsen, mi yeffeɣ yiwen imnekcem ad d-yas wayeḍ deg umkan-is. D amezruy n Tmazɣa, ilha neɣ diri-t, wicqa, tamurt tella ur tengir,
  • Illa umur n Izzayriyen i yesderɣel udabu akked ikabaren, si tallit n PPA n Messali armi d FLN, akked wid n tinneslemt ass-a, wid i yefkan iẓuran-nsen akkin i Sinaï. Zun syin i d-frurxen, d ddin i ten-id-islulen mačči d aẓar. Tikerkas ttwassnent ; d aseqdec n umezruy i wammud/lfayda n tsertit taârabt-tinneslemt.

Yal amdan izmer ad iwwet ad d-iqqen aẓar-is ansi yebɣa, si yal tamurt, ad iseddu yal tamacahutt (légende), ma d tin ara yernun ccan i yijedditent-is, akken ccan-nni akked tfenṭazit ad t-id-awḍen netta. D ayen illan di yal tamurt. S tedrimt, llan wid yettarun amezruy ‘’sur mesure’’, i twacult ibɣan ad d-tesnulfu tajaddit ur nelli ! 

Di tallit-is, baba-s n Abdelqader Ibnu Hacem (Emir Abdelkader), isnulfa-d aẓar si tmurt n Hiǧaz (Saâudya), inna-yas-d lmelk : « mmi-k ad ibedd d agellid » ! 

Deg umagrad-a, ur d-nessekcam tiḥila n « curafa » i d-issemɣin ijedditen-nsen si tmurt n Mekka, akken ad sxedmen ddin ineslem i lfayda-nsen, taggara ad asen-sudunen yemdanen aqerru-nsen d ufus-nsen.

Anda yella wugur, mačči di tmucuha yellan, ugur d wid iran ad beddlen udem akked umezruy i tmurt deg llan, akken ad tt-skecmen di tmucuha-nsen. 

Tidett, ulac tamurt ibedden ɣef yiwen uẓar kan n warraw-is. Tamurt tbedd ɣef izerfan isdduklen arraw-is, ansi bɣun usan-d, akken bɣun ilin, d imellalen, d iberkanen neɣ d iwraɣen, akken ibɣu yili ddin-nsen neɣ ur illi.

Izzayriyen-a i yeqqnen iman-nsen ɣer wagmuḍ, drus i yellan, d wid i yewten di 1948 ad fken Izzayriyen (volontaires) akken  ad nnaɣen, ad mmten di Palestine, syin snulfan-d ayen meqqren ugar di 1949 (crise dite berbériste).

Ar ass-a, mazal d-neffiɣ si tḥila-nni. Tura d asuffeɣ n wannay n Palestine di yal tikli, di yal annar deg tufrar tmurt n Lezzayer, zun d tarbibt n tmura nniḍen.

Maca, ur iffir yiwen iṭij s uɣerbal. D nitni i d irbiben n Doha, n Ryad,… mačči d tamurt-nnaɣ.

Aumer U Lamara, écrivain

Timerna / Notes :

1) ‘’Coupe arabe !’’. Snulfan-d beṭṭu gar tmura deg unnar n football i yesdduklen amaḍal, nnig ONU. Azekka ad d-tennulfu ‘’coupe Romanoff’’ (ɣas tella deg wayen nniḍen !). Idrimen n petrol n igelliden n wagmuḍ (Qatar, Emirates, Sâudya) skecmen tawekka di yal tamurt. 

2/ « Awtul d afessas, rnu-yas abendayer ».

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici